Edukacja o budżecie partycypacyjnym w szkołach
Opis projektu
Projekt miał dwa główne cele:
- edukacja młodzieży i nauczycieli na temat idei budżetu partycypacyjnego (BP), na temat BP w Warszawie, jego zasad, rezultatów oraz w jaki sposób odbywa się tworzenie budżetu;
- zwiększenie udziału młodych ludzi w warszawskim BP, zarówno w zakresie zgłaszania swoich pomysłów, jak i głosowania w BP.
Przygotowanie projektu
Doświadczenia z poprzednich edycji warszawskiego BP pokazują, że z każdym nowym rokiem i kolejnymi programami edukacyjnymi coraz więcej młodych ludzi bierze udział w BP. Dążąc do tego, aby ich liczba była jeszcze większa, zaangażowani w program pracownicy pracujący z młodzieżą przygotowali roczny program, który realizowany był w 6 szkołach (podstawowych i liceach) w dwóch dzielnicach Warszawy i skierowany był do nauczycieli i uczniów. Program realizowany był w trzech etapach: po pierwsze grupy dwukrotnie spotkały z pracownikami pracującymi z młodzieżą, aby przeprowadzić warsztaty na temat idei BP, po drugie konsultowały się z nimi w punkcie konsultacyjnym, po trzecie zaprezentowały i przedyskutowały swoje pomysły w debacie publicznej.
Liczba godzin pracy z uczniami: 100 zajęć z warsztatami (50 grup- zajęcia dwukrotne), 50h konsultacji, dwie debaty publiczne
Liczba spotkań z nauczycielami: 6 warsztatów dla 40 osób
Liczba zaangażowanych osób: 5 wychowawców/osób pracujących z młodzieżą
Realizacja projektu
Promocja: 80 plakatów, 1500 ulotek informacyjnych.
Podczas programu pracowaliśmy z:
- radami dzielnic, które brały udział w przygotowaniu materiałów edukacyjnych i tworzeniu scenariuszy lekcji, a następnie konsultowały pomysły uczniów;
- szkołami i nauczycielami, którzy spotkali się z pracownikami pracującymi z młodzieżą, aby poszerzyć swoją wiedzę na temat idei BP, jego zasad, sposobów tworzenia poprawnej, możliwej do wykonania aplikacji wspierającej uczniów;
- uczniami, którzy uczestniczyli w zajęciach i warsztatach z pracownikami pracującymi z młodzieżą, których celem było poinformowanie o roli BP w realizacji celów dzielnicy, możliwych tematach wniosków w zależności od potrzeb i specyfiki dzielnicy.
Oś czasu projektu obejmowała:
- Spotkanie z przedstawicielami społeczności szkolnej
- Warsztaty z nauczycielami na temat zasad i realizacji dzielnicowego BP
- Zajęcia z uczniami wprowadzające do BP
- Warsztaty kreatywne dotyczące pomysłów uczniów na projekty BP, prowadzone przez osoby pracujące z młodzieżą
- Punkty konsultacyjne z osobami pracującymi z młodzieżą i pracownikami samorządowymi
- Debatę szkolną
- Promocję przyjętych projektów
Sposoby zaangażowania mlodych ludzi
Po warsztatach grupowych z nauczycielami i uczniami, pracownicy pracujący z młodzieżą zorganizowali punkt konsultacyjny dla zainteresowanych uczniów, którzy chcieli zadać pytania, wyjaśnić zasady BP i porozmawiać o swoich pomysłach na projekt w mniejszych grupach. Uczniowie byli zachęcani do zgłaszania własnych pomysłów i przygotowywania wniosków projektowych. Projekty wniosków były prezentowane na szkolnej publicznej debacie w obecności innych uczniów, nauczycieli, pracowników szkoły oraz zaproszonych pracowników administracji publicznej, którzy byli zawodowo związani z BP. Debaty były okazją do dyskusji nad projektami uczniów, co pomogło im je udoskonalić, ale także do zaangażowania wszystkich uczniów w proces podejmowania decyzji i promocji projektów.
Podczas warsztatów i spotkań w punktach konsultacyjnych pracownicy pracujący z młodzieżą ułatwili uczniom proces pisania wniosków projektowych do BP, w wyniku czego powstało 10 nowych projektów, które zostały uwzględnione w BP dzielnic miasta Warszawa. Każdy z nich powstał jako unikalny pomysł uczniów odpowiadający na potrzeby dzielnicy. Spośród 10 przyjętych projektów 2 zwyciężyły w głosowaniu i zostały zrealizowane w najbliższych miesiącach.
Po pierwsze, zorganizowano "Bezpłatny tematyczny nocny seans filmowy" w szkole podstawowej, do której uczęszcza pomysłodawca tego pomysłu (koszt seansu - 63 000 zł). Łącznie zorganizowano 9 letnich seansów tygodniowo w lipcu i sierpniu 2019 roku. Pomysł projektodawcy został zrealizowany przez instytucję publiczną, która zajmuje się publicznymi seansami filmowymi i kulturą miejską.
W ramach drugiego projektu "Bądź dostępny - eko ławki", który kosztował 78 000 zł, zaproponowano wykonanie ławek działających również jako bezpłatne stacje elektroniczne, które umożliwiałyby ładowanie urządzeń elektronicznych z wykorzystaniem baterii słonecznych. W czerwcu 2019 r. w dzielnicy pojawiły się 4 tego typu ławki, również przy liceum, do którego uczęszczają projektodawcy. Pomysł został zrealizowany przez instytucję działającą w dzielnicy zajmującą się przestrzenią publiczną.
Urząd Dzielnicy w pełni przeprowadził proces edukacyjny i wdrożył projekty realizowane w ramach BP.
Rola młodych ludzi
- Uczestnicy
- Beneficjenci
Dobre strony projektu
- łączenie wiedzy teoretycznej z działaniem praktycznym;
- edukacja polityczna, która pokazuje, że praca w administracji publicznej polega na dbaniu o dobro wspólne i nie musi być związana z partiami i ważnymi tematami politycznymi;
- zapewnienie działania młodym ludziom poprzez stworzenie możliwości nie tylko wyrażania swojej opinii, ale także wprowadzania rzeczywistych zmian w dzielnicy.
Główne przeszkody
- praca wokół szkolnego kalendarza dni wolnych od zajęć lub egzaminów na koniec semestru i oceniania utrudniała wyznaczanie terminów i uwzględnianie wszystkich terminów;
- silnie sfeminizowana grupa uczniów (trudne jest osiągnięcie równowagi płci w projekcie edukacyjnym);
- uczniowie skarżyli się, że ludzie niechętnie udostępniali swoje dane osobowe potrzebne do wsparcia ich projektu w głosowaniu na BP ze względu na ich wiek;
- najtrudniejszym etapem dla uczniów było ustalenie realistycznego i poprawnego budżetu projektu, co zniechęcało uczniów i powodowało, że czuli się niekompetentni.
Opinia po wdrożeniu/ewaluacji projektu
Cel projektu został osiągnięty poprzez zwiększenie poziomu wiedzy o procesach BP wśród młodzieży oraz zwiększenie poziomu wiedzy pośród nauczycieli, o tym, jak edukować w zakresie procesów BP.
W ujęciu ilościowym:
- 70% uczniów i nauczycieli, którzy wzięli udział w projekcie, zwiększyło swoją wiedzę na temat procesów BP;
- ponad 90% nauczycieli, którzy wzięli udział w seminariach, twierdzi, że zwiększyli swoją wiedzę na temat tego, jak nauczać o procesach BP;
- studenci na wielu płaszczyznach zwiększyli chęć aktywnego uczestniczenia w dzielnicowym i miejskim BP : pomaganie innym w składaniu projektów ze swoim pomysłem (wzrost o 6%), wykazywanie poparcia dla projektów w formie pisemnej (wzrost o 25%), promowanie idei głosowania wśród innych (wzrost o 10%), głosowanie w kolejnej rundzie warszawskiego BP (wzrost o 17%).
Podczas oceny jakościowej studenci stwierdzili, że proces pokazał im potencjał BP, szczególnie w zakresie:
- zwiększenie poczucia wspólnoty w mieście;
- wpłynięcia na pozytywne zmiany w mieście;
- możliwości decydowania o dzielnicy
1-3 wskazówki (porady, ostrzeżenia) od organizatorów lub uczestników
"Dopuszczenie projektu do głosowania i ich udział w jego realizacji, gdy projekt zwyciężył, to najskuteczniejszy sposób edukacji obywatelskiej".
"To doświadczenie pokazuje, że młodzi ludzie mogą być partnerami w dialogu o ważnych wspólnych problemach z pracownikami administracji publicznej i wspólnie próbować je rozwiązywać"
"W pracy z młodzieżą w ciągu całego roku szkolnego ważne jest, aby nauka była zabawą i zapewniała ciekawe doświadczenia, odpowiadając na potrzeby uczniów: na przykład niektórzy uczniowie byli zestresowani koniecznością rozmowy przez telefon z pracownikami publicznych w zakresie ich pytań, więc pomogliśmy im to przećwiczyć w ramach próbnych rozmów telefonicznych".
"Proces ten wymaga mnóstwa energii od osób pracujących z młodzieżą, zwłaszcza na początkowym etapie, kiedy przybywają do nowej szkoły i wyjaśniają koncepcję aktywności obywatelskiej w sposób zachęcający i zabawny dla młodych ludzi".